دائو ده جینگ مرکب از سه جزء است: «دائو» یعنی راه، «د» که «بهره‌مندی» از دائو است، آن را فضیلت، نیرو یا «هنر» کشورداری دانسته‌اند و «جینگ» به معنی «کهن‌نامه» یا کتاب رسمی است.

کتاب دائو د جینگ اصلی ترین کتاب آیین دائو است که به‌صورتی موجز و مفید در ۸۱ بخش کوتاه و شعرگونه نگارش شده است. ح بخش از این کتاب به موضوعی عرفانی و یا اخلاقی می‌پردازد و پندی و پیامی را به ظرافت بیان می‌‌دارد.

دائو اساساً به معنای همه چیز است، دائو مثل جریانی است که در همه جا وجود دارد. فلسفه‌ی لائو تزو ساده است: آنچه را که در مقابل شماست بپذیرید، بدون اینکه بخواهید وضعیت غیر از آنچه هست باشد.

این کتاب در مجموع شامل تعالیم حکمی و عرفانی دربارۀ شناخت آفریدگار، جهان، طبیعت، انسان، زندگی همراه با آرامش و همنوع دوستی، زمامداری و هدایت مردم و «درست زندگی کردن» می‌باشد.

لائو تزو، نویسنده کتاب، از حکیمان هم‌عصر با کنفوسیوس است و دو هزار و ششصد سال قبل می زیست. معروف است که وقتی لائو تزو از فریب‌ها و توطئه‌های سیاستمداران دلزده شد، از شغل خود که کتابدار کتابخانۀ سلطنتی بود، استعفا داد و چین را ترک کرد. در دروازه شهر، یکی از نگهبانان از او درخواست کرد که به او بگوید که دائو چیست، و لائو تزو این کتاب کوتاه را بر او املا کرد، سپس رفت و کسی دیگر او را ندید.

دائو ده جینگ را در شمار آثار ادبی نیز آورده‌اند؛ اما واقعیت آن است که آن را خاصه به معیارهای امروزین نمی‌توان شعر نامید، هر چند در بعضی از فصل‌ها، رگه هایی از شعر، در حال و هوای شعر عرفانی ما، دیده می‌شود. این کتاب را بیشتر باید در شمار آثار فلسفی آورد و بیش‌تر کتابی است در علم سیاست یا در آیین کشورداری بر بنیاد فلسفه‌ی دائوی؛ نوعی فلسفه‌ی سیاست است که اصول دائوی را به کار می بندد.

لائو دزو در این کتاب علاوه بر تبیین جهان، درباره ویژگی‌های یک انسان خردمند و حکیم و فاضل سخن می‌گوید. انسان خردمند یا حکیم کسی است که به بالا‌ترین مراتب دانایی و درک جهان و به یگانگی با آن رسیده و بر اساس آن در این جهان رفتار می‌نماید.

در ادامه تعدادی از جملات زیبای کتاب آورده شده است:

• هنگامی که مردم چیزهایی را زیبا بدانند، زشتی نیز پدید می آید. هنگامی که مردم چیزهایی را نیک بدانند، پلیدی نیز خلق می گردد. هستی و نیستی یکدیگر را به وجود می آورند. سختی و آسانی مکمل همدیگر هستند، بلند و کوتاه به یکدیگر معنا می دهند و پیش و پس پیرو یکدیگرند.
• اگر به افراد با استعداد بیش از اندازه ارج بنهید وتوجه نمایید، مردم عادی سرخورده خواهند شد.
• اگر به دارایی و ثروت بیش از اندازه اهمیت بدهید، مردم شروع به دزدی کرده و فساد گسترش خواهد یافت.
• نیکی مطلق مانند آب است، که همه مخلوقات را از خود سیراب می سازد، بدون نکه بخواهد با چیزی رقابت نماید.
• تنها هنگامی که رقابت وجود نداشته باشد، همه ما در صلح و آرامش زندگی خواهیم کرد.
• زادن و غذا دادن، ساختن بدون تصاحب کردن، چشمداشت نداشتن در ازای انجام کارها، رشد کردن بدون سلطه جویی و تحمیل خود، این همان فضیلت پر راز و رمز است.
• پیروزی به اندازه شکست خطرناک است و ما اغلب بدترین دشمن خود هستیم.
• دلیل اینکه من دشمن دارم این است که من نَفس دارم. اگر من نفس نمی داشتم، دیگر دشمن نیز نمی داشتم.
• چه کسی می تواند آرام باشد، تا زمانی که گِل او ته نشین نگردد و در نتیجه آب او پاک و زلال نشود؟
• بهترین رهبران آنهایی هستند که مردمانشان به ندرت می دانند که وجود دارند. پس از آن بهترین رهبر کسی است که دوستش داشته باشند و او را ستایش کنند. کسی که بترسد، رهبر خوبی نیست.
• بهترین رهبران برای گفته های خود ارزش قائل می شوند و به ندرت سخن می گویند. هنگامی که کارش را به سرانجام رساند، مردم می گویند: «بسیار عالی، همه ما با هم آن را به انجام رساندیم!».
• زمانی که کشور به هرج و مرج می افتد، سیاست مداران درباره «میهن پرستی» صحبت می کنند.
• تعصب و موشکافی را کنار بگذارید، و مردم صد برابر بهتر خواهند شد.
• سود و آز را دور بیاندازید، و دیگر هیچ سارقی وجود نخواهد داشت.
• اگر میخواهید کامل شوید، نخست خودتان را بشکنید.
• اگر میخواهید راست شوید، نخست خود را خم کنید.
• اگر می خواهید پر شوید، نخست خود را خالی کنید.
• اگر می خواهید نو شوید، نخست خود را کهنه کنید.
• کسانی که خواسته هایشان کم است آنها را به دست می آورند؛ آنانی که خواسته هایشان زیاد است به بیراهه خواهند رفت.
• سنگینی اساس سبکی است، استواری قانون حرکت است.
• سپیدی را بشناسید، اما سیاهی را نیز در نظر نگاه دارید.
• برخی برای هدایت کردن ساخته شد و برخی برای پیروی کردن. عده ای باید همواره سختی بکشند و عده ای دیگر زندگی آسوده ای دارند. بعضی افراد به طور طبیعی بزرگ و قوی هستند و بعضی دیگر همیشه کوچک خواهند بود. برخی تغذیه می شوند و محافظت خواهند شد و برخی دیگر به تباهی کشیده خواهند شد. حکیم همه چیز را همانگونه که هستند می پذیرد، دور از احساسات، از افراط، شدت و حدت پرهیز می نماید.
• آنانی که مردم را با پیروی از دائو هدایت می کنند، هرگز از اسلحه برای تحمیل نظر و خواسته خود استفاده نمی نمایند. استفاده از زور همیشه به مشکلات نامعلوم منجر می گردد.
• هنگامی که پیروزی بر دشمن از طریق جنگ حاصل شود، دیگر یک افتخار بزرگ به شمار نمی آید.
• اگر شما بخواهید چیزی را به سرچشمه آن بازگردانید، ابتدا باید بگذارید تا پراکنده شود. اگر شما بخواهید چیزی را ضعیف کنید، ابتدا باید بگذارید تا قوی شود. اگر شما بخواهید چیزی را از بین ببرید، ابتدا باید آن را به شکوفایی برسانید. اگر شما بخواهید چیزی را به دست بیاورید، ابتدا باید آن را ببخشید.
• یک فرد بااخلاق بیشتر از وظیفه اش عمل خواهد کرد و هنگامی که هیچ کس پاسخ او را نمی دهد آستین هایش را بالا می زند و از نیروی خود استفاده می کند.
• هنگامی که اخلاق فراموش می شود، قانون حضور خواهد داشت. قانون پوشش پیمان است و پیمان سرآغاز بی نظمی.
• مردم یتیم بودن، بیوه بودن و فقیر بودن را حقارت می دانند؛ اما آنانی که شریف هستند، از داشتن این عناوین برای خود ترسی ندارند.
• در از دست دادن، مقدار زیادی به دست آوردن نهفته است و در به دست آوردن، مقدار زیادی از دست دادن وجود دارد.
• چیزی که مقاومت نمی دکند، بر سخت ترین مواد چیره می گردد و می تواند به همه جا وارد شود.
• دانستن اینکه چه وقت به اندازه کافی دارید، از بی آبروییتان جلوگیری می کند و دانستن اینکه چه وقت دیگر نباید ادامه دهید، شما را از خطر دور نگه می دارد و برای شما یک زندگی طولانی، شاد و رضایت بخش به ارمغان می آورد.
• هر کس قناعت را بشناسد، برای همیشه در آرامش به سر خواهد برد.
• شما نمی توانید با تغییر روش های طبیعی، دنیا را هدایت کنید.
• آنان که زیاد می دانند، زیاد نمی گویند و آنانی که زیاد می گویند، زیاد نمی دانند.
• هر چه بیشتر ممنوعیت ایجاد کنید، مردم فقیرتر و عاصی تر خواهند شد و هرچه بیشتر سلاح جمع کنید، هرج و مرج بیشتری در کشورتان به وجود خواهد آمد.
• هرچه بیشتر دانش به دست آورید، جهان عجیب تر خواهد شد. هر چه بیشتر قوانین ایجاد کنید، تعداد مجرمان بیشتری خواهید داشت.
• کشور خود را یکپارچه و متحد کنید. ابزار جنگ را می توان با حیله گری مورد استفاده قرار داد؛ اما این وفاداری است که بدون انجام کاری پیروز می گردد.
• اگر دولت بامدارا باشد، مردم وفادار می شوند و اگر دولت سرکوبگر باشد، مردم خائن و وطن فروش می شوند.
• خوشبختی ریشه در بدبختی دارد و بدبختی در کمین خوشبختی می نشیند.
• برای آموزش مردم و یا خدمت به بهشت، هیچ چیز بهتر از اعتدال نیست.
• حکومت بر یک کشور بزرگ، مانند سرخ کردن ماهی کوچک است، زیر و رو کردن زیاد آن گوشت را از بین می برد.
• واژگانی که زیبا هستند، ارزش زیادی دارند، اما رفتار خوب تنها با عمل می تواند یاد گرفته شود.
• کار های آسان را پیش از آنکه سخت شوند، انجام دهید.
• بفهمید که بزرگی در کوچکی است.
• حکیم انتظار دشواری های بزرگ را دارد؛ بنابراین همیشه کارش ساده تر از آن چیزی خواهد بود که پیش بینی می کرد!
• اگر همانگونه که در مورد نتایج کارها نگران هستید، در آغاز نیز مراقب باشید، محال است که کارها را اشتباه انجام دهید.
• اگر می خواهید بر مردم فرمانروایی کنید، باید مانند خدمتگزارانشان با آنها سخن بگویید.
• اگر می خواهید دیگران را رهبری نمایید، باید علایق و خواسته های آنها را مقدم بر خواسته های خود قرار دهید.
• سه جواهر وجود دارند که من آنها را گرامی می دارم: مهربانی، میانه روی و فروتنی. با مهربانی قادر خواهید بود که شجاع باشید. با میانه روی قادر خواهید بود که بخشنده باشید و با فروتنی قادری خواهید بود که یک رهبر بزرگ بشوید.
• بهترین طراحان جنگ از رویارویی و جنگ اجتناب می ورزند.
• دانستن اینکه نمیدانید، نشانه کامل بودن است و تصور آنکه میدانید یک بیماری است.
• در زندگی مردم مداخله نکنید، به آنها احترام بگذارید و آنها نیز به نوبه خود به شما احترام خواهند گذاشت.
• افرادی که سفت و سخت هستند، پیروان مرگ اند و افرادی که نرم و منعطف هستند، پیروان زندگی اند.
• آب نرم ترین و زندگی بخش ترین ماده در جهان است؛ با این وجود چیزی قوی تر از آب برای پیروزی بر سختی وجود ندارد، زیرا هیچ چیز نمی تواند با آن مقابله نماید.
• واژه های راستین آوای زیبایی ندارند و واژه های خوش آوا حقیقی نیستند.