اوایل ایران صدا را در کانالی در تلگرام دنبال می کردم که کتاب های صوتی با کیفیت و خوبی منتشر می کرد. بعد تر که با اپلیکیشن رادیو ایران صدا آشنا شدم، متوجه شدم که کتاب های منتشر شده در آن کانال به طور گسترده تری در این اپلیکیشن که متعلق به رادیو جمهوری اسلامی است وجود دارند و به صورت قانونی و البته رایگان در اختیار همگان هستند.
در نگاه اول حس یک کتابخوان آن هم در این شرایط مالی و اقتصادی از دیدن دو جین کتاب درجه یک آن هم با صدای بهترین گویندگان مثل بهروز رضوی مثبت است. در واقع اوایل فکر می کردم فقط آثار کلاسیکی که زمان حق مولف و مترجم آن گذشته در این کانال بازخوانی می شوند و یا آنطور که در ابتدای برخی از فایل ها گفته می شد، ظاهرا بسیاری از آنها اقتباس رادیویی شده بود. با این حال در مورد برخی کتاب های تازه منتشر شده و پرفروش نظیر تولستوی و مبل بنفش هیچ توجیهی وجود نداشت. کتاب های پرفروشی که زمانی از انتشار آنها نمی گذشت و هنوز کاملا شناخته شده نبودند اما نسخه صوتی آنها در ایران صدا به آسانی قابل دسترس است.
این مدت این افکار را با خودم داشتم اما مطمئن نبودم که آنچه که در ایران صدا می گذرد تا چه حد با حق مولف منافات دارد. تا اینکه مدت پیش گروه «تازه چه کتاب؟» در شماره ششم خود در اینستاگرام هم به این موضوع واکنش نشان داد و آن را نادرست دانست. طبق گزارش تازه چه کتاب، افرادی که در ایران صدا از آنها به عنوان مترجم شنیداری نام برده می شود اغلب هیچ سابقه ای در زمینه ترجمه ندارند و به نظر نمی رسد که چندان کار ترجمه تخصصی انجام داده باشند و در اصل آنچه که از آن استفاده می شود همان ترجمه های موجود در بازار کتاب است.
آنچه که واضح است که بخشی از کتاب هایی که در ایران صدا منتشر می شود چندان از نظر رعایت حق مولف درست نیستند و با توجه به گستردگی دسترسی به آنها و اینکه زیر نظر سازمانی دولتی منتشر می شوند، نیاز دارد تا متخصصان حقوقی و کتابداران در این موضوع به بحث و تبادل نظر بپردازند.
بعضی از کتاب های صوتی واقعا ارزش گوش دادن رو دارخ. چون توی وقت و زمان و انرژی تون صرفه جویی می کنه….