مدتی است که حوزه‌های جدیدی مانند تولید محتوا به دلیل وجود فرصت‌های کاری فراوان در سال‌های اخیر، موردتوجه اساتید و به‌خصوص دانشجویان رشته علم اطلاعات و دانش شناسی قرارگرفته است. اما شاید لازم باشد که پیش از ورود به این حوزه‌ها، از توانایی‌ها، مهارت‌ها، تجارب و دانش لازم برای موفقیت در آن آگاه شویم و آن را با شرایط کنونی بسنجیم.
چرا تولید محتوا؟
در عصری که بسیاری از ما نیازهای خود را در گوگل جستجو و برآورده می‌کنیم، حضور در صفحه اول و حتی اولین نتیجه جستجوی گوگل برای سازمان‌ها و شرکت‌ها اهمیت پیداکرده است. جالب است بدانید که بر اساس تحقیقات انجام‌شده، پنجاه‌درصد از افراد در هنگام جستجو در گوگل تنها نتیجه اول آن را کلیک می‌کنند و شانس نتایج بعدی برای کلیک شدن بسیار کم است. به همین منظور، پایدارترین و بهترین روش برای افزایش رتبه سایت، تولید محتواهای مفید و کاربردی است که بسیاری از سازمان‌ها و شرکت‌ها را به تولید محتوا راغب می‌کند. همین موضوع سبب شده است که در سال‌های اخیر فرصت‌های شغلی بسیار زیادی در این حوزه ایجاد شود و بسیاری از افراد نیز به سمت آن جذب‌شده‌اند. البته نوع دیگری از تولید محتوا مربوط به کسب‌وکارهای اینترنتی می‌شود که مدل کسب‌وکار آن‌ها بر اساس فروش محتوا است (مانند وب‌سایت متمم که از طریق حق اشتراک محتواهای آموزشی خود را به اشتراک می‌گذارد) با گسترده شدن استفاده از شبکه‌های اجتماعی نیز، نیازهای جدیدی برای تولید محتوا به وجود آمد. بسیاری از مؤسسات و شرکت‌ها به دلیل ضرورت حضور در شبکه‌های اجتماعی، نیاز به افرادی برای تولید محتوا در این شبکه‌ها پیدا کردند. امروزه همچنین علاوه بر تولید محتوای متنی، محتواهای ویدیویی و صوتی نیز اهمیت زیادی پیداکرده‌اند، چراکه این نوع محتوا از طرفداران بیشتری نسبت به محتواهای متنی برخوردار هستند. اما آنچه که در این متن به‌عنوان تولید محتوا مدنظر است تولید محتوای متنی و برای وب‌سایت است.
مهارت‌های موردنیاز برای یک تولیدکننده محتوا
ابتدا باید بدانیم که تولید محتوا با بازاریابی محتوا و استراتژی محتوا متفاوت است و اصولاً یک تولیدکننده محتوا یک بازاریاب محتوای خوب نیست. همچنین ممکن است یک استراتژیست محتوا نیز نتواند محتواهای خوبی را تولید کند. مهارت‌های موردنیاز برای تولید محتوا بسته به نوع محتوایی که تولید خواهید کرد متفاوت خواهد بود. بااین‌حال به‌طورکلی مهارت‌هایی مانند آشنایی با بازاریابی محتوایی، ترجمه و درک زبان انگلیسی، آشنایی با سئو، توانایی کار با فتوشاپ و برنامه‌های مشابه، مهارت نگارش، آشنایی با سیستم‌های مدیریت محتوا (CMS) و… ازجمله مهم‌ترین مهارت‌های لازم برای فعالیت در این عرصه هستند. البته در مواردی به دلیل تخصصی بودن حوزه کاری، داشتن تخصص موضوعی نیز اهمیت پیدا می‌کند.
در همین زمینه این مطلب را هم بخوانید: اهمیت کتاب در تولید محتوا
از کجا شروع کنیم؟
برای یادگیری و شروع تولید محتوا راه‌های مختلفی وجود دارد. مطالعه کتاب‌هایی مانند ماشین محتوا و شرکت در کارگاه‌های آموزشی( که امروزه کم هم نیستند) می‌تواند برای آگاهی و یادگیری تولید محتوا مفید باشد. اما راه دیگری که بر اساس تجربه شخصی من پیشنهاد می‌شود، شروع کار به‌عنوان کارآموز و یادگیری در طول کار است. این روش دو مزیت دارد، ابتدا آنکه تولید محتوا فعالیتی است که تا زمانی که انجام نداده باشید نمی‌توانید آن را به‌خوبی درک و یاد بگیرید، بنابراین یادگیری شما از طریق کارآموزی سریع‌تر و بهتر خواهد بود. به‌علاوه بسیاری از کارفرمایان برای استخدام تولیدکننده محتوا از شما رزومه و نمونه کار می‌خواهند و این کارآموزی می‌تواند به‌نوعی رزومه شما نیز در این کار محسوب شود.
چند چالش برای فارغ‌التحصیلان علم اطلاعات و دانش شناسی
به گفته سجاد بهجتی از متخصصین حوزه تولید محتوا، موج راه افتاده برای ورود به حوزه تولید محتوا زودگذر است و پس از مدتی تنها افرادی در این حوزه خواهند ماند که از توانایی و دانش لازم برخوردار باشند. به‌عبارت‌دیگر برای ورود به این حوزه‌ها باید تخصص لازم را کسب کرد و نمی‌توان تنها با آشنایی حدودی در این حوزه فعالیت طولانی‌مدت داشت. بنابراین توصیه می‌شود که درصورتی‌که به این حرفه علاقه‌مند هستید و قصد دارید آن را به‌صورت حرفه‌ای دنبال کنید در آن وارد شوید، چراکه درصورتی‌که زمان لازم را برای یادگیری و بهتر شدن در آن صرف نکنید موفقیت زیادی نخواهید داشت.
در همین زمینه مدتی پیش مصاحبه ای را با سجاد بهجتی، یکی از موفق ترین تولید کنندگان محتوا در ایران انجام داده ام که پیشنهاد می کنم آن را در نشریه الکترونیکی شناسه مطالعه کنید.
از سویی درگیر باوجوداینکه این روزها دیگر رشته تحصیلی برای بسیاری از کارفرمایان اهمیتی ندارد اما هنوز هم برخی از آن‌ها فارغ‌التحصیلان رشته‌هایی مانند مدیریت، مدیریت بازرگانی، آی تی و … را به سایر رشته‌ها ترجیح می‌دهند، به‌خصوص آنکه برای بسیاری از آن‌ها رشته ما ناشناخته نیز هست. بنابراین چالش دیگر برای متخصصان علم اطلاعات، عدم آشنایی برخی از کارفرمایان با رشته ما خواهد بود.
نکته دیگر آن است که ورود به عرصه تولید محتوا برای دانشجویان رشته‌هایی مانند علوم کامپیوتر و مدیریت بازرگانی به دلیل آشنایی با برخی اصول پایه آسان‌تر خواهد بود، بااین‌حال یادگیری مبانی لازم برای تولید محتوا چندان کار سختی نیست و در صورت صرف زمان برای یادگیری می‌تواند به‌سرعت آموخته شود.
نتیجه‌گیری
واقعیت آن است که حوزه تولید محتوا بسیار جذاب، پول‌ساز و پررونق است و آینده خوبی نیز خواهد داشت. بااین‌حال باید توجه داشت که اگرچه ورود به این حوزه می‌تواند آسان باشد اما ماندگاری و پایداری در این حوزه نیز نیازمند یادگیری مداوم و کسب تجربه خواهد بود.
پی نوشت: این مطلب پیش از این در شماره 60 نشریه دانشجویی پیک کتابداری منتشر شده است.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.